o wiele
  • wiele

    22.03.2023
    22.03.2023

    Dlaczego mówimy „w wielu miejscach”, skoro „wiele” wymaga użycia dopełniacza liczby mnogiej? Rozumiem, że są to dwa rzeczowniki w formie miejscownika po przyimku „w”, ale dlaczego „wiele” traci swój wpływ na rzeczownik?

  • Wiele zachodu przy rozbieraniu się do rosołu
    12.04.2016
    12.04.2016
    Szanowni Państwo,
    mam dwa pytania z frazeologii.
    1. Ciekawi mnie, dlaczego, kiedy coś wymaga wiele wysiłku, mówimy, że wymaga wiele zachodu? Czy ma to coś wspólnego ze stereotypowym postrzeganiem świata zachodniego jako wysoko rozwiniętego?
    2. Co takiego nagiego jest w rosole, że rozbieramy się do rosołu?


    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • o jeny!

    27.12.2014
    27.12.2014

    Szanowni Państwo,

    od niedawna słyszę wśród młodszych znajomych westchnienie o jeny albo jeny – jak ojej, o rety, o rany itp. Czy notuje je jakiś słownik gwary młodzieżowej? Ciekaw jestem, czy wiadomo, skąd się wzięło.

    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

  • Wiele uwagi zostało poświęconej…
    12.07.2016
    12.07.2016
    Szanowni Państwo,
    uprzejmie proszę o podpowiedź, które wyrażenie jest poprawne:
    wiele uwagi zostało poświęcone
    czy
    wiele uwagi zostało poświęconej.

    Dziękuję i pozdrawiam!
  • o astrachanach i barometrze
    11.02.2014
    11.02.2014
    Czy wyrażenie barometr spadł jest poprawne? Pamiętam, że w dzieciństwie często zwracano nam uwagę, by nie mówić termometr spadł, a temperatura spadła. Po latach odnalazłem owo wyrażenie w słowniku Doroszewskiego, uznałem więc, że wszystko jest z nim w porządku. Wtedy nasunęło mi się drugie pytanie: czy można mówić tak o barometrze sprężynowym, w którym wartość ciśnienia pokazuje wskazówka? Czy raczej w odniesieniu barometru cieczowego, w którym podnosi się lub opada słupek rtęci?
  • o kwintach, kwintalach i centnarach
    14.12.2012
    14.12.2012
    Szanowna Poradnio!
    Mój syn na lekcji matematyki dowiedział się, że kwintal to 100 kilogramów. Spytał, dlaczego sto, skoro ze szkoły muzycznej wie, że kwinta to odległość pięciu stopni. Przyznałam mu rację i zaczęłam szukać odpowiedzi – a tu nowa niespodzianka: cetnar/centnar to 50 kg. A przecież łacińskie centum oznacza 'sto'. Czy naszym przodkom coś się nie pomyliło?
    Będę wdzięczna za odpowiedź.
    Z pozdrowieniami,
    stała czytelniczka z Gdańska
  • O nazwie jagody goji
    31.01.2017
    31.01.2017
    Szanowni Państwo,
    popularnym składnikiem spożywczym stały się ostatnio owoce Goji (lub jagody Goji). Mam wątpliwości w związku z pisownią tego wyrażenia, nie notowanego przez słownik. Zazwyczaj spotykam taką formę, jaką podałem. Wydaje mi się, że po pierwsze wyraz goja powinien być pisany od małej litery, po drugie odmieniany jako goi, nie goji. Proszę o rozwianie moich wątpliwości.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • O nazwisku McCrae raz jeszcze
    26.06.2017
    26.06.2017
    Po lekturze porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Odmiana-nazwiska-McCrae;17847.html nadal nie wiem, jak należy zapisywać odmianę tego nazwiska. Poprzedzanie go za każdym razem imieniem, tytułem etc. może być sztuczne i niewygodne. Skoro nie ma w WSO zasady odnoszącej się bezpośrednio do takiej sytuacji, to czy najbliższa ogólnym zasadom nie jest właśnie odmiana: McCrae’a, McCrae’owi itd.? Najbardziej kłopotliwy jest miejscownik. Ciężko zastosować zasadę [245], chyba więc McCrae’u?
  • o oknach i dziewczętach
    29.05.2009
    29.05.2009
    Z jakimi formami liczebnika – dwa, trzy, cztery czy dwoje, troje, czworo – łączą się dziewczęta? Liczebników zbiorowych używa się m.in. do nazw istot niedorosłych oraz nazw istot różnej płci – czy to oznacza, że w tych wypadkach wyłącznie zbiorowe są poprawne, a te zwykłe już nie? Sprawę komplikuje to, że słowo dziewczęta nie musi oznaczać osób niedorosłych, dlatego dwoje dziewcząt brzmi trochę, jakby były innej płci.
    A przy okazji: czy dopuszcza się dwoje okien?
  • O synonimii
    30.03.2001
    30.03.2001
    Panie Profesorze!
    Spotkałam się z pojęciem synonimii przymiotnikowej bądź adjektywicznej. Chciałabym się dowiedzieć czegoś o tym pojęciu. Jak można je zdefiniować?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego